advertise

کائوچو یا لاستیک طبیعی، ماده اولیه اکثر محصولات لاستیکی  در کاربرد های عمومی و مهندسی است؛ این ماده محصول فرآوری شده شیره درختی به نام هوآ برزیلی (نام علمی: Hevea Brasiliensis) است. البته این ماده در درخت ها و درختچه ها و همچنین طیف وسیعی از بوته ها نیز وجود دارد ولی به دلیل بازدهی بالاتر و فراوانی بیشتر، عمده تولید لاستیک طبیعی از  گونه درخت هوآ است.  
لاستیک طبیعی در کشور های مالزی، تایلند، اندونزی، هند، سنگاپور، سری لانکا، پاپوآ گینه نو و ویتنام تولید می شود. 



لاستیک طبیعی به صورت لاتکس( محلول لاستیک طبیعی در یک مایع) درون لوله های باریک عمودی داخل بافت بدنه درخت جریان دارد. با ایجاد برش هایی با قطر ۰.۵ تا ۱.۲ میلی متر با استفاده از اسکنه(ابزاری کاربردی در تراش و برش چوب) و چاقو های مخصوص با حرکت چرخشی که نیمه مارپیچ ( Half Spiral) نامیده می شوند، مسیر جریان لاتکس باز شده و لاتکس به بیرون ترشح می کند و با استفاده از ظروف متصل به درخت، آن را جمع آوری می کنند. شیرابه گیر های ماهر می توانند برش های کاملی به دور درخت ایجاد کنند. هر برش تا چهار روز اعتبار دارد و بعد از چهار روز برش جدیدی اعمال می شود.



لاتکس استخراج شده از شیره درخت به روش های مختلفی فرآیند و به کائوچو طبیعی تبدیل می شود. ساده ترین شیوه فرآیند آن تبخیر آب لاتکس است. استخراج های انعقادی خشک کردن و ... نیز وجو دارند. در روش انعقاد توسط اسید، لاتکس درخت هایی، با سن های متفاوت پس از جمع آوری باهم مخلوط شده و تا غلظت ۱۲-۱۸ درصد با اضافه کردن آب رقیق می شوند. پس از رقیق سازی PH محیط توسط اسید به ۴.۸ تا ۵.۱ کاهش می یابد و با رسیدن به نقطه ایزوالکتریک منعقد می شود. لاتکس منعقد شده قابلیت واکنش سریع در مجاورت هوا و باکتری ها داشته و به همین دلیل به سرعت جمع آوری می شود.




برای مثال با فرو بردن کائوچوی منعقد شده درون آب (سرم)خودش، باکتری های موجود در آن به CO۲ ,CH۴ و ترکیبات نیتروژن دار تجزیه می شوند یا از طرفی دیگر برای تولید ورق های دودی، بعد از منعقد سازی لاتکس با استفاده از اسید؛ به میزان ۱۰ تا ۱۲ بخش به ازای هر ۱۰۰ بخش لاستیک طبیعی اسید فرمیک ۰.۵ درصد به آرامی اضافه می شود. ورق های آلومینیومی با فاصله حدود ۴ سانتی متر وارد محلول شده و بعد از گذشت چندین ساعت، ورقه های کائوچو از روی ورق های آلومینیومی جمع آوری می شوند. ورقه های کائوچو پس از طی فرآیند کلندریگ توسط ۵ غلطک، در معرض دود داغ حاصل از سوزاندن چوب قرار می گیرند. قرار گیری در دود باعث نفوذ ترکیباتی مانند کروئوزوت(Creosote) در لاستیک شده و از کپک و تخریب اکسیداسیونی آن جلوگیری می کند. کائوچو RSS یکی از گونه های تولیدی به روش دودی معروف در ایران است.