مواد پخت در صنعت لاستیک‌سازی

مطابق استانداردهای فنی، بهتر است مواد پخت به‌جای دسته‌بندی عمومی، به صورت سیستم‌های پخت طبقه‌بندی شوند:

شایع‌ترین و ارزان ترین روش پخت در صنعت لاستیک، به‌ویژه در تولید تایر و تیوب. اجزای سیستم پخت گوگردی: ۱. گوگرد: عنصر اصلی ایجاد پیوندهای عرضی در لاستیک‌های اشباع‌ نشده. ۲. فعال‌کننده‌ها: ترکیباتی مانند زینک اکسید (ZnO) و اسید استئاریک که فرآیند پخت را آغاز و تسریع می‌کنند. بدون این ترکیبات، واکنش ولکانش آغاز نمی‌شود. ۳. شتاب‌دهنده‌ها مواد تسریع‌کننده واکنش پخت. شامل CBS، MBTS، TMTD، DTDM و... ۴. تاخیراندازها موادی مانند CTP یا PVI که از شروع زودهنگام واکنش جلوگیری می‌کنند و ایمنی فرآیند را افزایش می‌دهند.

روش پخت تخصصی، مناسب برای لاستیک‌های اشباع مانند EPDM، EVM، HNBR و سیلیکون.
 انواع پخت پراکسیدی: • پخت پراکسیدی جامد: مانند DCP • پخت پراکسیدی مایع: مانند هگزان، TBPB در این سیستم، پراکسیدهای آلی به‌جای گوگرد، وظیفه ایجاد اتصالات عرضی را دارند و پیوندهایی پایدارتر و مقاوم‌تر به حرارت تولید می‌کنند. تفاوت اصلی پخت گوگردی و پخت پروکسیدی در جنس پیوند ایجاد شده می باشد. پخت با گوگرد مانند یک پل گوگردی بین دو زنجیر پلیمری است در حالیکه پخت پروکسیدی مانند جوشکاری دو زنجیر به یکدیگر است. به همین دلیل شکست پیوند های ایجاد شده با پخت پروکسیدی سخت تر و پخت ایجاد شده با گوگرد منعطف تر است.

آنتی‌اکسیدان‌ها برخلاف تصور رایج، جزء مواد پخت نیستند. آن‌ها در طبقه‌بندی افزودنی‌ها (Additives) قرار می‌گیرند و هدفشان محافظت از لاستیک در برابر تخریب ناشی از نور، حرارت، اکسیژن و اوزون است.
• ۶PPD – مقاوم در برابر اوزون و ترک‌خوردگی
• TMQ – پایدارکننده حرارتی
• IPPD – آنتی‌اکسیدان مؤثر نوری

در سیستم پخت گوگردی، نحوه عملکرد و نسبت مواد به‌کاررفته می‌تواند ساختار شبکه‌ای متفاوتی در لاستیک ایجاد کند. این سیستم‌ها از نظر فنی به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند: پخت مؤثر (Efficient Vulcanization)، پخت نیمه‌مؤثر (Semi-Efficient Vulcanization) و پخت کارا (Conventional Vulcanization). تفاوت اصلی آن‌ها در نسبت شتاب‌دهنده به گوگرد و نوع پیوندهای شیمیایی ایجادشده در شبکه لاستیکی است. پخت مؤثر با مقدار کم گوگرد و مقدار نسبتاً بالای شتاب‌دهنده انجام می‌شود و در نتیجه پیوندهای دی‌سولفیدی کمتری ایجاد می‌کند. این ساختار باعث افزایش مقاومت حرارتی و پایداری در برابر پیری می‌شود و گزینه‌ای مناسب برای لاستیک‌های صنعتی با دمای عملکرد بالا، مانند EPDM یا نئوپرن، به شمار می‌رود. در مقابل، سیستم پخت کارا از مقدار بیشتری گوگرد و شتاب‌دهنده کمتری استفاده می‌کند. این روش معمولاً باعث ایجاد پیوندهای چندسولفیدی می‌شود که خاصیت کشسانی (الاستیسیته) بالایی به لاستیک می‌دهد اما در عوض مقاومت حرارتی کمتری دارد. این سیستم برای تولید محصولاتی مانند تایر، واشر یا قطعاتی که نیاز به انعطاف‌پذیری بالا دارند مناسب‌تر است. پخت نیمه‌مؤثر نیز دقیقاً در میان این دو قرار می‌گیرد و توازن مناسبی بین خواص فیزیکی، پایداری حرارتی و هزینه نهایی ایجاد می‌کند. انتخاب هر یک از این روش‌ها، به نوع لاستیک پایه، کاربرد نهایی و شرایط کاری آن بستگی دارد. به زبان ساده تر هرچه میزان گوگرد کم و میزان شتاب دهنده بیشتر باشد، تعداد گوگرد تشکیل دهنده پل گوگردی کمتر و اتصال ایجاد شده شکننده تراست. با افزایش میزان گوگرد و کاهش مقدار شتاب دهنده تعداد گوگرد تشکیل دهنده پل افزایش یافته و اتصال تشکیل شده منعطف تر می شود.

مواد پخت، از طریق ایجاد شبکه‌های قوی مولکولی، مقاومت فیزیکی، حرارتی و شیمیایی لاستیک را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند. انتخاب دقیق شتاب‌دهنده‌ها و میزان گوگرد، باعث می‌شود لاستیک در شرایط سخت (مثل فشار، اصطکاک، دمای بالا یا مواد خورنده) پایدار، نرم و مقاوم باقی بماند. افزودن آنتی‌اکسیدان مناسب نیز به‌عنوان مکمل ضروری، از تخریب تدریجی جلوگیری می‌کند.

همین حالا در سایت ثبت نام کنید و محصولات خود را به
شبکه گسترده خریداران قطعات لاستیکی در سراسر کشور معرفی کنید.