advertise

گوگرد یا همان سولفور( Sulfur) مهم ترین عامل پخت در صنایع لاستیک است. گوگرد یک ماده معدنی بوده و یکی از بزرگترین منابع تامین آن کوه های آتشفشان است. این ماده در طبیعت به صورت خالص، سولفید یا سولفات دیده می شود. اکثراً گوگرد را به عنوان ماده قرمز سر کبریت می شناسیم ولی این ماده در صنعت لاستیک یکی از مهمترین و پر کاربرد ترین مواد است.



در پخت لاستیک یا به عبارتی دیگر انجام واکنش ولکانیزاسیون (Vulcanization)، اتصالات عرضی در لاستیک ها شکل گفته و با اتصال زنجیر های پلیمری به یکدیگر، وزن مولکولی ماده به سمت بی نهایت رفته به حدی که می توان کل ماده را یک زنجیر تصور کرد. 
کار با این عامل پخت بسیار ساده و قابل کنترل است. هنگام اضافه کردن گوگرد به لاستیک خام نگرانی های دیگر پخت کننده ها  بسیار کمتر می شود. تنها نکته در این سیستم، کنترل دما و جلوگیری از افزایش بیش از حد دما برای فرآیند اختلاط است. 
در صورت افزایش دما در حین اختلاط واکنش پخت شروع شده و ماده دچار پخت زود هنگام یا به اصطلاح عامیانه ترسیده می شود. 

اختلاط گوگرد می تواند در بنبوری یا غلطک اتفاق بیوفتد؛ در صورت افزودن پخت در بنبوری به شدت باید مراقب دما بود و از سیستم های کنترلی دمایی استفاده کرد و در صورت افزودن با غلطک علاوه بر کنترل دما، نیاز است تا ماده به خوبی مخلوط شده و در تمامی مناطق به خوبی پراکنده شوند. 



همانگونه که گفته شد گوگرد عامل پخت در پلیمر هاست و با افزایش میزان گوگرد، میزان پخت نیز افزایش می یابد.
با افزایش میزان پخت در پلیمر ها، چگالی اتصالات عرضی افزایش یافته و خواص از ماده نرم و کشسان به سمت مواد سخت و صلب میل می کند.
برای درک بهتر این مسئله جالب است بدانید در لاستیک ها با پخت عادی و سختی های مابین ۶۰تا۷۰ Shore A حدود ۳phr گوگرد وجود دارد، در لاستیک ها با پخت نیمه کارا سختی های مابین ۴۰تا۶۰ Shore A حدود۱.۵phr گوگرد وجود دارد و در ابونیت ها (لاستیک سخت) حدود ۳۰ تا ۴۵ phr گوگرد وجود دارد.
 علاوه بر میزان گوگرد دما واکنش آن نیز اثر بالایی بر خواص قطعه نهایی داشته و باعث کاهش یا افزایش طول اتصالات عرضی می شود. هرچه طول اتصالات عرضی بیشتر باشده، خواص کشسانی ماده بهتر و هرچه کمتر باشد ماده صلب تر است. 



بعد از سیستم های پخت گوگردی پر کاربرد ترین سیستم های پخت سیستم پخت پراکسیدی است. 
سیستم های پراکسیدی از سرعت بالاتری نسبت به سیستم های گوگردی برخوردار هستند. همین سرعت بالا باعث کاهش کنترل پذیری سیستم می شود و در کامپاند سازی، انبار داری، شکل دهی و پخت باعث بروز مشکلات فرآیندی می شود. 
از نظر خواص مکانیکی، دو سیستم پخت با یکدیگر تفاوت دارند ولی قاعده مشخصی برای برتری هیچ یک وجود ندارد. بنا بر کاربرد و خواص مورد نظر و همچنین پایه لاستیکی کامپاند، هر یک می توانند برتری های ویژه خود را دارا می باشند. برای نمونه در  وایتون سیستم پخت بر خلاف عموم لاستیک ها سیستم پراکسیدی است. یا بعضاً با تغییر سیستم پخت، طول عمر عملکردی نمونه افزایش می یابد.