۱)صنایع لعاب سازی
اکسید روی یکی از مواد کلیدی در صنعت لعابسازی است که بهعنوان یکی از مواد اصلی برای تولید لعابهای سرامیکی و پزشکی به کار میرود. این ترکیب شیمیایی به فرمول ZnO شناخته میشود و دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که در صنعت لعابسازی اهمیت دارد. یکی از مهمترین ویژگیهای اکسید روی در صنعت لعابسازی، ویژگیهای نوری آن است. این ماده دارای خواص ضد بازتابی (عدم بازتاب نور) میباشد و بهعنوان یک عامل سفیدکننده در ترکیبات لعابی به کار میرود. این ویژگی به تعیین رنگ و براقی لعابها در تولید سفالها و سرامیکها کمک میکند. اکسید روی همچنین بهعنوان یک ماده معتدلکننده در ترکیبات لعابی عمل میکند که از ترکیبات معدنی دیگر نسبت به دما و زمان نمیپردازد و در نتیجه به ایجاد لعابهای پایدار و با کیفیت کمک میکند. علاوه بر این، اکسید روی بهعنوان یک ماده ضدعفونیکننده نیز در ترکیبات لعابی مورداستفاده قرار میگیرد. این ویژگی مهم به ترکیبات لعابی امکان میدهد تا از رشد باکتریها و میکروارگانیسمها در سطح سرامیکها جلوگیری کنند که در برخی محصولات مثل سرامیکهای پزشکی و آشامیدنیها بسیار حیاتی است.
۲)ساخت کاشی و سرامیک
اکسید روی یکی از مواد معدنی است که در صنعت کاشی و سرامیک بهعنوان یک عامل مهم در فرایند تولید استفاده میشود. این ماده شیمیایی به شکل پودر سفید با فرمول شیمیایی ZnO (اکسید روی) شناخته میشود. دارای ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی مناسبی برای مصارف صنعتی است:
پخشکنندگی رنگ: اکسید روی بهعنوان یک پیگمنت سفید در تولید کاشی و سرامیک استفاده میشود. این ماده به کاشیها و سرامیکها رنگ سفید و درخشان میبخشد و از افزایش روشنایی و جلب نور در فضاهای داخلی و خارجی کمک میکند.
مقاومت در برابر حرارت: اکسید روی دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت و تغییر شکل در دماهای بالا است. این ویژگی مهم به تولید کاشی و سرامیکهایی با کیفیت و استحکام در دماهای بالا کمک میکند.
خصوصیات ضدباکتریایی: این ترکیب به دلیل ویژگیهای ضدباکتریایی خود، در برخی موارد بهعنوان یک ماده افزودنی به سرامیکها و کاشیها اضافه میشود. این خصوصیت میتواند در کاهش رشد باکتریها و میکروبها در محیطهای مرطوب مانند حمامها و آشپزخانهها مفید باشد.
خصوصیات الکتریکی: اکسید روی خواص الکتریکی مناسبی دارد و در تولید سرامیکهای پیزوالکتریک که برای ساخت سنسورها و ترانسدیوسرها استفاده میشوند، نقش اساسی ایفا میکند.
۳)صنایع تولید پلاستیک با اکسید روی
اکسید روی (ZnO) یکی از مواد مهم در صنایع پلاستیک است که بهعنوان یک ماده افزودنی و عامل تقویتکننده به کار میرود. ویژگیهای منحصربهفرد اکسید روی از جمله نفوذپذیری نور فراوان و خواص ضد اکسیدانی آن، آن را به یک ماده محبوب در صنایع پلاستیک تبدیل کرده است. در صنعت پلاستیک، اکسید روی بهعنوان یک پرکننده (فیلر) مورداستفاده قرار میگیرد. این ماده به ترکیبات پلاستیکی اضافه میشود تا وزن و حجم محصول را افزایش داده و از هدررفت مواد اولیه جلوگیری کند. علاوه بر این، اکسید روی باعث افزایش مقاومت مکانیکی پلاستیک میشود و میتواند به بهبود سختی، استحکام و انعطافپذیری محصولات پلاستیکی کمک کند. ویژگیهای نفوذپذیری نور اکسید روی از اهمیت ویژهای در صنعت پلاستیک برخوردار است. این ویژگی میتواند بهعنوان یک مانع در برابر اشعه مضر اولترا ویولت (UV) عمل کند و از تغییر رنگ و تجزیهوتحلیل پلاستیکها در تابش نور UV جلوگیری کند. این مسئله بهویژه در مورد محافظت از محصولات پلاستیکی در برابر افت رنگ و تجزیهوتحلیل ساختاری در دستگاههای خارج از ساختمان (مانند انواع کیسهها، لولهها و محصولات خودرو) بسیار اهمیت دارد.